Korea Południowa ☺

Republika Korei – państwo w Azji, południowej części Półwyspu Koreańskiego powstałe po II wojnie światowej na terenach zajętych przez wojska USA. Republika Korei oficjalnie rości sobie pretensje do całego terytorium Korei. 

 

Geografia 

Ukształtowanie powierzchni

Kraj górzysto-wyżynny. We wschodniej części, wzdłuż wybrzeża Morza Wschodniego (Morze Japońskie), ciągną się Góry Wschodniokoreańskie, zbudowane z prekambryjskich skał metamorficznych (głównie łupki) i granitów, rozcięte dolinami rzek na kilka pasm górskich: Góry Diamentowe (Sorak-san, 1708 m) na granicy z Koreą Północną oraz Gyeongsang i Sobaek (Cziri-san, 1915 m), rozdzielone niziną rzeki Naktong-gang. W zachodniej części aluwialna nizina nad Morzem Żółtym z izolowanymi wzniesieniami o wysokości 700–800 m. Wybrzeże Morza Wschodniego (Morze Japońskie) wyrównane, Morza Żółtego — riasowe z licznymi zatokami, półwyspami i przybrzeżnymi wyspami, największa Czedżu (wysokość do 1950 m — wulkan Halla-san, najwyższy szczyt kraju) w Cieśninie Koreańskiej.

Klimat

Klimat monsunowy, w północnej i środkowej części umiarkowany ciepły, w południowej — podzwrotnikowy. Średnia temperatura w styczniu od –4 °C na północy do 2–4 °C na południu, w lipcu odpowiednio od 21 °C do 25–27 °C. Średnia roczna suma opadów od 1000 mm na nizinach do 1500 mm w górach. Pora opadowa czerwiec–wrzesień (ciepły, wilgotny monsun znad Oceanu Spokojnego). Późnym latem do wybrzeży Korei Południowej docierają tajfuny.

Wody

Gęsta sieć krótkich, górskich rzek, wykorzystanych głównie do nawadniania. Główne rzeki: Naktong-gang (długość 512 km) uchodzi do Cieśniny Koreańskiej, Han-gang (długość 488 km) — do Morza Żółtego. Na rzekach występują progi i wodospady.

Flora, ochrona przyrody, gleby

Lasy zajmują 66% powierzchni kraju. Na północy lasy zrzucające liście na zimę, z dębami, lipą amurską, klonami i sosną, na południu lasy zimozielone z wiecznie zielonymi dębami, kameliami i podszyciem z bambusów. Wysoko w górach tajga jodłowa.

W północnej części kraju przeważają gleby brunatne i płowe, na południu — żółtoziemy.

Około 20 parków narodowych, najwięcej w Górach Wschodniokoreańskich, m.in. znany Park Narodowy Sorak-san (powierzchnia 373 km²).  

Mapa Korei Płd.

Ustrój polityczny

Korea Południowa jest republiką. Konstytucja państwa została uchwalona w roku 1988. Władza ustawodawcza należy do Zgromadzenia Narodowego. Głową państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych. Władzę wykonawczą sprawuje rząd na czele z premierem powoływanym przez prezydenta.

System partyjny i związkowy

System wielopartyjny, największe wpływy mają: Narodowy Kongres na rzecz Nowej Polityki (założony 1995), Hannaradang (założona 1990, obecna nazwa od 1997) oraz Zjednoczeni Liberalni Demokraci (założona 1995).

  

Podział administracyjny

Prowincje

•     Ch'ungch'ŏng Północny
•     Ch'ungch'ŏng Południowy
•     Kangwŏn
•     Kyŏnggi
•     Kyŏngsang Północny
•     Kyŏngsang Południowy
•     Czedżu
•     Chŏlla Północna
•     Chŏlla Południowa
•     Czedżu

Miasto specjalne :

•     Seul

Metropolie:

•     Inch'ŏn
•     Kwangju
•     Pusan
•     Taejŏn
•     Taegu
•     Ulsan 

Ludność

Liczba mieszkańców: 48 422 tys. (2005). Średnia gęstość zaludnienia: 490 osób/km2. (2005) - dane podane przez portal onet.pl (Korea Płd - Ludność) Kraj jednolity narodowościowo — 99,9% ogółu ludności stanowią Koreańczycy, o zróżnicowanej strukturze wyznaniowej. Przyrost naturalny, wysoki w latach 60. (do 2,6%) i 70., wykazywał tendencję spadkową, 1985–91 wynosił średnio 1% rocznie, a w 2004 0,62%. 20,4% społeczeństwa ma poniżej 15 lat. Większość ludności skupia się na wybrzeżu Morza Żółtego i Cieśniny Koreańskiej. Żywiołowy rozwój miast, spowodowany wysokim tempem uprzemysłowienia i masową migracją ze wsi. 1949 w miastach mieszkało 20% ludności, 1991 — 75%. Największe miasta: Seul (10,3 mln mieszkańców), Pusan (3,7 mln), Taegu (2,5 mln), Inch'ŏn (2,5 mln), Ulsan (2 mln), Kwangju (1,4 mln) i Taejŏn (1,4 mln). Szybkie zmiany w strukturze zatrudnienia ludności. 1980–90 ponad dwukrotny spadek zatrudnienia w rolnictwie (z 35% ludności zawodowo czynnej do 16%), wzrost zatrudnienia w przemyśle i budownictwie (z 26% do 35%) oraz usługach (z około 32% do 47%). Obecnie w rolnictwie pracuje już tylko 8,6% ludności zawodowo czynnej, a w przemyśle 19,1%. Niski poziom bezrobocia (3,4% zawodowo nieczynnych, 2004).

Przyrost naturalny ludności Korei Południowej w latach 1961-2003

Widok na Pusan